Sözlükte yaklaşmak, Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamına gelen kurban, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi gerektiriyor. Aynı zamanda Hac ibadetinin de yerine getirildiği tarih olan Zilhicce ayında tuutalacak oruç ise Müslümanlar tarafından en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Peki Kurban Bayramı’nda oruç tutulur mu? Kurban Bayramı orucu ne zaman, kaç gün tutulur?
KURBAN BAYRAMI’NDA ORUÇ TUTULUR MU?
Kurban Bayramı’nda oruç tutmak, İslam dini açısından uygun değildir çünkü Kurban Bayramı, oruç tutmak yerine kurban kesmenin ve onun etini paylaşmanın öne çıktığı bir bayramdır. Kurban Bayramı’nda oruç tutmak yerine, Müslümanlar sabah namazından sonra kurban keserler ve kesilen kurbanın etini paylaşırlar.
Ancak, Kurban Bayramı’ndan önceki bazı günlerde oruç tutulması müstehaptır (yapılması sevap olan ancak yapılmaması günah olmayan). Genel olarak, Kurban Bayramı’nda oruç tutulmaz ve bu bayramda, kurban kesmek ve kurbanın etini paylaşmak İslam dininde öne çıkan uygulamalardan biridir. Öte yandan Diyanet İşleri Başkanlığı, konuya ilişkin yapılan bir açıklamada şu ifadelete yer vermiştir:
“Bayram günleri, oruç tutmanın yasak olduğu günlerin başında gelir. Ramazan bayramının birinci gününde ve kurban bayramının dört gününde oruç tutmak tahrîmen mekruhtur.”
KURBAN BAYRAMI ORUCU NE ZAMAN, KAÇ GÜN TUTULUR?
Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak müstehap kabul edilmiştir. İsteyen tamamını tutabileceği gibi birkaç gününü de tutabilir.
Zilhicce’nin dokuzuncu günü olan Arefe gününün dinde önemli bir yeri vardır. Hz. Peygamber (s.a.s.) bugünü oruçlu geçirme ile ilgili olarak “Arefe günü tutulan orucun geçmiş ve gelecek birer yıllık günahları bağışlayacağı Allah’tan umulur.” (Müslim, Sıyâm, 196-197) buyurmuştur. Fakat hacda olanların, yapacakları ibadetleri aksatmamaları, sıkıntı ve hâlsizliğe düşmemeleri gerekçesiyle Arefe günü oruç tutmamaları daha uygundur (Ebû Dâvûd, Savm, 64).
ZİLHİCCE ORUCU DİYANET
Fecr suresinin 2. âyetinde geçen “on gece” ile, tercih edilen yoruma göre, hac ayı olan Zilhicce’nin ilk on gecesi kastedilmiştir (Râzî, Mefâtîhu’l-ğayb, XXXI, 163). Zilhicce’nin ilk on gününün faziletine işaretle, Hz. Peygamber (s.a.s.); “Allah katında şu on günde işlenecek salih amelden daha sevimli bir amel yoktur.” buyurmuş, sahabîler, “Ey Allah’ın Resûlü! Allah uğrunda yapılacak cihattan da mı üstündür? ” diye sormuşlar. Bunun üzerine Resûlullah (s.a.s.); “Evet, Allah yolunda cihat etmekten de. Ancak malını ve canını tehlikeye atarak cihada çıkan, şehit olup dönmeyen kimsenin cihadı başka. (O, bundan üstündür.)” (Buhârî, Îdeyn, 11) buyurmuştur. Zilhicce’nin bu on gününün fazileti hac ibadetinin bu ayda yapılmasından kaynaklanmaktadır (İbn Hacer, Feth, II, 459). Zira bu günlerde hac ibadetinin bir kısım menâsiki yapılmakta bir kısmı da (ziyaret tavafı, şeytan taşlama gibi) ardından gelen teşrik günlerinde gerçekleştirilmektedir. Zilhicce ayının dokuzuncu günü olan kurban bayramının arefesinde tutulan orucun da çok faziletli olduğu rivayetlerde zikredilmiştir (Müslim, Sıyâm, 196, 197; Ebû Dâvûd, Savm, 64; Tirmizî, Savm, 46).
